75 lat temu wojska radzieckie, z którymi wspólnie walczyli żołnierze Ludowego Wojska Polskiego, zdobyły Berlin. Nad Reichstagiem, symbolem i sercem mającej panować nad światem Tysiącletniej Rzeszy, wywieszono flagę ZSRR. W Europie zakończyła się wojna, która zaangażowanym w nią narodom przyniosła niezmierzony ogrom cierpień i strat. Każdego roku rocznica zwycięstwa nad nazistami w różny sposób jest obchodzona. W tym roku szczególne uroczystości miały miejsce w Jerozolimie w czasie Światowego Forum Holokaustu, na którym przemawiali prezydenci Rosji, Niemiec, Francji, wiceprezydent USA, brytyjski następca tronu oraz prezydent i premier Izraela. Prezydent Andrzej Duda nie wziął udziału w Forum. W Polsce w uroczystościach upamiętniających wyzwolenie Auschwitz obok prezydenta Dudy uczestniczyli m.in. prezydenci Ukrainy, Finlandii, Cypru, premierzy Węgier, Bułgarii, Czech, Chorwacji, przedstawiciele organizacji międzynarodowych. W Niemczech 8 maja skupiono się na „wyzwoleniu Europy od narodowego socjalizmu”, a do udziału w uroczystościach przed tablicą upamiętniającą zdobycie Berlina władze zaprosiły ambasadorów Rosji, Ukrainy i Białorusi, aby w ten sposób „uhonorować pamięć wywodzących się z tych narodów żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zdobyli niemiecką stolicę”. – Wtedy zostaliśmy wyzwoleni. Dzisiaj musimy wyzwolić się sami – powiedział w czasie uroczystości prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier, nawiązując do epidemii koronawirusa. W Moskwie, z uwagi na pandemię, odwołano defiladę wojskową. Defilada w stolicy Białorusi, Mińsku, 9 maja się odbyła. W Warszawie pamięć żołnierzy Armii Czerwonej uczczono złożeniem wieńców na cmentarzu Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ulicy Żwirki i Wigury, gdzie spoczywa około 22 tysięcy radzieckich żołnierzy i oficerów. Z uwagi na pandemię, odwołano akcję „Nieśmiertelny pułk”, w której w latach ubiegłych uczestniczyło kilkaset osób. Na Podlasiu, z inicjatywy Rosyjskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego, na cmentarzach żołnierzy radzieckich, m.in. w Białymstoku, Hajnówce, Milejczycach, Sokółce, nieopodal Ryboł, w kaplicy w skansenie w Białowieży odsłużono panichidy, w czasie których modlono się o upokojenii dusz woinow i wszystkich, którzy zginęli w tej strasznej wojnie.
Eugeniusz Czykwin
