Home > Artykuł > Czerwiec 2021 > Nowy podręcznik do cerkiewnosłowiańskiego

Nowy podręcznik do cerkiewnosłowiańskiego

Covid-19 stał się przyczyną śmierci milionów ludzi na świecie, w Polsce kilkudziesięciu tysięcy. Wśród nich znaleźli się też duchowni naszej Cerkwi, między innymi dwóch moich bliskich kolegów z seminarium. To o. Jan Prokopiuk z Nowoberezowa, z którym mieszkałem przez dwa lata w jednym pokoju, kiedy Wyższe Prawosławne Seminarium Duchowne działało jeszcze przy monasterze w Jabłecznej, i ojciec mitrat Mikołaj Dejneko z Dąbrowy Białostockiej, któremu życie jednego z synów również zabrała pandemia. Inni moi seminaryjni koledzy z roku doświadczyli szpitalnych łóżek i tlenu.

Wiosną lub latem, dokładnie już nie pamiętam, ubiegłego roku zadzwonił do mnie młody człowiek, Rosjanin studiujący w Polsce teologię prawosławną w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, który bezskutecznie szukał „Krótkiej gramatyki języka cerkiewnosłowiańskiego” mojego autorstwa, wydanej po raz pierwszy w 1994 roku i po raz drugi w roku 1999. Wydania te zostały już całkowicie wyczerpane. Studentowi obiecałem, że postaram się, aby krótką gramatykę wznowiono kolejny raz, pomyślałem jednak, że należy przygotować solidniejszy, obszerniejszy podręcznik, przedrukowywanie starego nie ma sensu. W pierwotnym zamyśle krótka gramatyka miała być przecież i tak preludium do obszerniejszej pracy. Nie ma co odkładać tego na później.

„Przykuty” przez zarazę do Kędzierzyna, wykorzystałem czas właśnie do takiego obszerniejszego opracowania gramatyki. Uzupełniłem wiadomości wstępne i morfologię w materiale krótkiej gramatyki, najwięcej zaś miejsca poświęciłem składni. Stało się tak, gdyż fonetyka i fleksja (dział morfologii) są stosunkowo dość łatwe do mechanicznego – pamięciowego opanowania, składnia natomiast to dział gramatyki, gdzie nie ma miejsca na mechaniczność, ponieważ wymaga prawidłowego, logicznego myślenia. Nowy opracowany przeze mnie podręcznik nazwałem „Podręczna gramatka języka cerkiewnosłowiańskiego okresu nowożytnego”, gdyż zawarte w nim wiadomości z zakresu morfologii i fonetyki mogłyby być jeszcze obszerniejsze, ale też mało praktyczne. Składnia co prawda wychodzi daleko poza ramy wiadomości podstawowych, lecz właśnie ze względu na poprzednie dwa rozdziały postanowiłem nadać mojej pracy taki tytuł.

(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)

o. mitrat Stanisław (Eustachy) Strach

Ks. mitrat Stanisław (Eustachy) Strach, Podręczna gramatyka języka cerkiewnosłowiańskiego okresu nowożytnego, Kędzierzyn-Koźle 2021, ss. 390.

Odpowiedz