Białoruś
Stanie pomnik metropolity Filareta
Pomnik metropolity Filareta (Wachromiejewa), pierwszego patriarszego egzarchy całej Białorusi, stanie przy katedralnym soborze Świętego Ducha w Mińsku. – Teraz przystępujemy do opracowania projektu, żeby monument był gotowy możliwie szybko – powiedział mer miasta Władimir Kuchariew.
Metropolita Filaret wniósł ogromny wkład w rozwój prawosławia na Białorusi, dzięki jego działalności odrodziły się wszystkie historyczne eparchie, męskie i żeńskie monastery, bractwa i siestryczestwa, Mińskie Duchowne Seminarium, założona została Mińska Duchowna Akademia. Z inicjatywy metropolity do cerkiewnego kalendarza zostało wpisane nowe święto – Sobór Białoruskich Świętych, ustanowiono ogólnocerkiewne obchody wszystkich białoruskich świętych, wśród nich św. Eufrozyny Połockiej, swiatitielej Cyryla Turowskiego, Gieogija Konisskiego. Władyka zorganizował przekład ksiąg Pisma Świętego na współczesny język białoruski.
Metropolita odszedł do Pana 12 stycznia 2021 roku w wieku 86 lat. Został pochowany na małym brackim cmentarzu za częścią ołtarzową cerkwi Podwyższenia Krzyża Pańskiego w monasterze w Żyrowicach.
Jerozolima
Chrześcijaństwo w zagrożeniu
Chrześcijański charakter Jerozolimy i Ziemi Świętej jest zagrożony, jak nigdy dotąd – powiedział patriarcha jerozolimski Teofil 13 maja. Zdaniem hierarchy w tej chwili mają miejsce „zatrważające polityczne i społeczne napięcia i chrześcijańska obecność w Jerozolimie i na Ziemi Świętej wystawiona jest na nowe i rosnące zagrożenia ze strony radykalnych sił, które starają się naruszyć wielokulturowy, wielonarodowościowy i wielowyznaniowy krajobraz, w którym żyliśmy od wieków”.
Rosja
Wokół Aleksandra Newskiego
Konferencja „Błagowiernyj (wyznający prawdziwą wiarę) kniaź Aleksander Newski. Obraz świętego w historycznej i duchowno-patriotycznej literaturze” odbyła się 17 maja w radzie wydawniczej ruskiej Cerkwi pod przewodnictwem metropolity kałuskiego i borowskiego Klimenta.
W życiu św. Aleksandra Newskiego było wiele podwigów i osiągnięć, podkreślił władyka, otwierając obrady. Święty był mądrym rządzącym, utalentowanym dowódcą, odnoszącym sukcesy dyplomatą. Los wyznającego prawdziwą wiarę kniazia jest wspaniałym przykładem do naśladowania. Aleksander Newski kierował się przykazaniami, strzegł wierności Ewangelii, dostąpił świętości.
– Wydaje mi się, że musimy jeszcze wiele zrobić, badając, opowiadając i pokazując, jaki był Aleksander Jarosławowicz jako chrześcijanin i jak chrześcijańskie widzenie świata wpływało na jego decyzje wagi państwowej – podkreślił hierarcha.
Pomocnik przewodniczącego rady wydawniczej patriarchatu, historyk Dmitrij Wołodichin, w swoim wystąpieniu skupił się na zagrożeniu ze strony Litwy w czasach Aleksandra Newskiego. – W połowie XIII północno-zachodnia Ruś musiała stawić czoła nie mniej okrutnemu niż ze strony zachodnioeuropejskiego rycerstwa oraz znacznie bardziej zaciętemu i długotrwałemu naporowi ze strony Litwy. Za Jarosława Wsiewołodowicza i jego syna Aleksandra Jarosławowicza udało się go powstrzymywać. Później Ruś wiele oddała litewskim kniaziom. Do tych strat doszło już nie za życia Aleksandra Newskiego.
Pisarz Aleksandr Siegień zwrócił uwagę, że niektórzy współcześni badacze i publicyści nie przepuszczą żadnej okazji, by pomniejszyć zasługi Aleksandra Newskiego jako dowódcy i działacza państwowego, co – jego zdaniem – jest niedopuszczalne. Prelegent przypomniał, jak Aleksander Newski pokazywany jest w filmach.
Na tym temacie skupiła się pisarka Natalia Irtenina, która dokonała analizy filmu Siergieja Eisensteina „Aleksander Newski”. Zwróciła uwagę na tragiczny kontekst epoki, w której film został zrealizowany. Te lata były pełne represji i prześladowań wymierzonych w duchownych. W filmie Eisensteina nie została pokazana rola Cerkwi w życiu ruskiego społeczeństwa XIII wieku.
Jak zgodnie stwierdzono, obecnie jest duże zapotrzebowanie na nowe książki i filmy poświęcone błagowiernemu kniaziowi. Wśród już istniejących pozycji Anastasija Czernowa zwróciła uwagę na utwory Wasilija Jana, Borysa Wasiljewa, Walentyny Siergiejewej.
Profesor katedry filologii rosyjskiej uniwersytetu w Segedynie (Węgry) Walerij Lepachin poruszył temat wyzwań, które stoją przed rosyjskim społeczeństwem. Podkreślił, że ruscy ludzie powinni koniecznie zachować swoją tożsamość, u podstaw której leży prawosławna wiara.
Wiaczesław Bondarenko i Michaił Trenichin opowiedzieli o orderach Aleksandra Newskiego, radzieckich i cerkiewnych nagrodach, które przyznawane są za pracę dla dobra kraju.
Konstantin Kowalew-Słuczewski podkreślił dyplomatyczne zasługi Aleksandra Newskiego – dalekowzroczne uregulowanie stosunków z Ordą, a także przesunięcie prawosławia na wschód (założenie sarajskiej diecezji).
Historyk Aleksandr Muzafarow, podsumowując wszystkie wystąpienia, stwierdził że Aleksandra Newskiego uważa za gosudara – człowieka, który położył fundament pod przyszłą ruską państwowość po napadzie Batu-chana.
Rumunia
Największy na świecie ikonostas
W nowo wybudowanym katedralnym, nazywanym narodowym, soborze rumuńskiej cerkwi w Bukareszcie zamontowano gigantyczny ikonostas. Według Księgi Rekordów Guinessa, ikonostas o 23,4 m długości i 17,1 metra wysokości, powierzchni 407 metrów kwadratowych jest największym prawosławnym ikonostasem na świecie. W czterech rzędach umieszczono 45 ikon, powierzchnia wypełniających go z obydwu stron mozaik sięgnie 800 metrów kwadratowych. Według Księgi Rekordów Guinessa łącznie mozaikami pokryto około
25 000 metrów kwadratowych, co ma być kolejnym światowym rekordem.
Ikonostas stworzył artysta i mozaicysta Daniel Codrescu ze swoim zespołem w technice mozaiki i fresków w bizantyńskim stylu z emalii i złota Orsoni Venezia 1888.
W wysokim na 120 metrów soborze zostanie zainstalowanych osiem wind.
Dzwony katedry o łącznej wadze 33 ton zostały zawieszone na wysokości 60 metrów.
W soborze jest 28 drzwi z brązu z ikonograficznymi przedstawieniami – na wypadek zagrożenia drzwi będą otwierane przez system komputerowy – oraz 392 okna.
W ołtarzu pod prestołem umieszczono spis imion ponad 350 tysięcy znanych rumuńskich bohaterów i cząsteczki relikwii m.in. świętych męczenników Brâncoveanu.
Zakładka patriarszego soboru odbyła się w 2007 roku, wyświęcenie pod wezwaniem Wozniesienija Pańskiego i św. apostoła Andrzeja, niebiańskiego opiekuna Rumunii, w 2018 roku.
Dotychczasowe koszta budowy świątyni wyniosły ponad 110 mln euro. Obecnie trwają prace w zewnętrznych pomieszczeniach soboru, nad wyłożeniem ścian soboru oraz wewnętrznym wystrojem.
Ojciec rumuńskiej autokefalii zostanie kanonizowany?
Rumuni przygotowują się do kanonizacji biskupa Melchizedeka (Stefanescu), poinformowano na oficjalnej stronie internetowej rumuńskiej Cerkwi. – Oby Bóg sprawił, że ten obraz (biskupa Melchizedeka ) stanie się ikoną – powiedział 15 maja arcybiskup Romanu Joachim po panichidzie nad mogiłą arcybiskupa, znajdującą się w tym mieście. Dodał, że sporządzony już został akafist i służba ku czci władyki. – Mamy nadzieję, że wszystko to zostanie pozytywnie rozpatrzone przez komitet synodalny i będziemy radzi, jeśli wielki hierarcha rumuńskiej Cerkwi zostanie ogłoszony świętym w naszym pokoleniu – podkreślił.
Mówiąc o moszczach biskupa Melchizedeka, arcybiskup Joachim zaznaczył, że obecnie znajdują się one w arcybiskupiej kaplicy, zachowały się w idealnym stanie i wydzielają przyjemny aromat.
– Jeśli Bóg i święty zechcą, władyka zostanie kanonizowany w 2025 roku, kiedy będziemy obchodzić 140-lecie autokefalii – dodał.
To właśnie biskup Melchizedek ułożył odpowiedź rumuńskiego synodu do konstantynopolitańskiego patriarchy Joachima III w końcu XIX wieku w sprawie wyświęcenia mira w Bukareszcie (prerogatywa autokefalicznej Cerkwi) i list do konstantynopolitańskiego patriarchy Joachima IV, który wzywał do uznania rumuńskiej autokefalii.
Arcybiskup Joachim zauważył, że biskup Melchizedek w swoim czasie był znany i szanowany w całej Cerkwi.
Biskup Melchizedek urodził się we wsi Garsina w okręgu Neamț 15 lutego 1823 roku. W 1843 roku ukończył Seminarium Duchowne w Sokolu. W 1846 roku, już jako hierodiakon, podjął studia w Kijowskiej Duchownej Akademii, stając się drugim Rumunem, który ukończył tę placówkę. Po przyjęciu święceń kapłańskich i powrocie w rodzinne strony przez pięć lat był profesorem i duchownikiem w seminarium w Sokolu. W 1856 roku został podniesiony do godności archimandryty i mianowany rektorem Seminarium Duchownego w Huși.
Rok później został wybrany na deputowanego tymczasowej rady duchowieństwa Huși, gdzie podtrzymał ideę zjednoczenia dwóch rumuńskich księstw na południe i wschód od Karpat, stając się jednym z przywódców walki o ten związek. Deputowani opracowali program cerkiewnej reformy z wezwaniem do autokefalii rumuńskiej Cerkwi i zaprzestania wyboru obcych biskupów, podkreślając konieczność zerwania z zależnością od Konstantynopola.
Melchizedek był biskupem tripolskim, wikariuszem diecezji Huși, potem dolnodunajskim. W 1879 roku powierzono mu diecezję Romanu, w której pozostawał aż do śmierci w 1892 roku. Jest autorem wielu historycznych prac naukowych.
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
na podst. spzh.news, pravoslavie.ru, church.by
oprac. Ałła Matreńczyk
fot. https://ru.wikipedia.org/wiki
