Home > Artykuł > Luty 2022 > Święto Mikołaja Cudotwórcy

Na zaproszenie o. mitrata Pawła Hampela, arcydziekana okręgu usteckiego, udałem się wraz z o. Piotrem Nowakiem z Litomierzyc do oddalonego o około pół godziny jazdy samochodem wojewódzkiego miasta Ústí nad Labem na święto św. Mikołaja Cudotwórcy. Ze względu na trudności związane z przybyciem wiernych na to święto (poniedziałek – piątek, dni pracujące), a także duchownych (jeżeli wypadnie ono w niedzielę, jak w 2021 roku, każdy z nich odprawia tego dnia u siebie), uroczystości ku czci arcybiskupa Miry Licyjskiej zostały przeniesione na sobotę 18 grudnia. Taka praktyka stosowana jest w tej parafii co roku. Kiedy zbliżyliśmy się do miasta, przed nami rozciągnął się przepiękny widok na średniej wielkości góry, które od południa i wschodu otaczają Uście nad Łabą. Przez miasto malowniczo wije się wstęga rzeki Łaby, gdzieś w centrum wpada do niej rzeka Bílina (stąd nazwa miasta, gdyż ústi po czesku oznacza ujście rzeki). Jest ono stolicą kraju usteckiego, położonego w północno-zachodnich Czechach, na starym szlaku handlowym, przebiegającym wzdłuż Wełtawy i Łaby, jaki łączył Pragę z Dreznem. Inną ważną trasą, biegnącą tu u podnóża Rudaw w kierunku wschód-zachód, jest trasa łącząca Karlove Vary, Liberec, Hradec Králové i Ołomuniec z Żyliną. Pierwsze wzmianki o Uściu nad Łabą jako ośrodku handlu pochodzą z końca X wieku. W XIII wieku miasto otrzymało prawa miejskie z rąk władcy Przemysława Ottokara II Wielkiego, razem z Litomierzycami i Žatecem, co uczyniło je jednym z najstarszych miast północnych Czech.

Historia obeszła się z nim bardzo surowo – w pierwszej połowie XV wieku, oblegane i zdobyte przez Husytów, zostało splądrowane i obrócone w ruinę. Znacznie ucierpiało też podczas wojen trzydziesto-, siedmioletniej i wojen napoleońskich. W 1830 roku liczyło zaledwie dwa tysiące mieszkańców. Jego średniowieczny charakter został zachowany do połowy XIX wieku. Odkrycie w pobliżu miasta złóż węgla brunatnego wpłynęło na jego transformację – stało się ośrodkiem przemysłowym, gdzie obok wydobycia węgla rozwinął się przemysł chemiczny, tekstylny, garbarski, papierniczy i szklarski. Od połowy XIX stulecia rozwija się tam kolejnictwo i dzisiaj miasto jest jednym z najważniejszych węzłów kolejowych w Czechach. W 1938 roku, na mocy układu monachijskiego, wraz z całym Krajem Sudetów zostało zbrojnie zajęte przez hitlerowskie Niemcy. W kwietniu 1945 roku podczas nalotu amerykańskich samolotów zbombardowano 572 domy, zginęło ponad pięciuset mieszkańców. Czarną kartą w historii miasta zapisał się samosąd nad zamieszkałą tam ludnością niemiecką, w wyniku którego śmierć poniosło stu Niemców.

Do najważniejszych zabytków miasta należą pałacyk Větruše, wybudowany w 1847 roku na szczycie wzgórza, doskonały punkt widokowy na miasto, obecnie mieszczący hotel i restaurację, zamek Střekov z XIV wieku, gotycki kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zbudowany w 1318 roku, zniszczony przez Husytów w 1426 roku i odbudowany w latach 1452-1530, kościół św. Wojciecha na miejscu kościoła z 1181 roku, w 1731 roku wybudowano barokową świątynię dla dominikanów oraz ratusz w stylu empire z lat 1847-1848.

(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)

o. mitrat Stanisław (Eustachy) Strach