Home > Artykuł > Kwiecień 2022 > O przywrócenie pokoju

Do rozpoczętej atakiem rosyjskich wojsk wojny na Ukrainie odnieśli się zwierzchnicy i hierarchowie prawosławnych Cerkwi, a także przedstawiciele innych chrześcijańskich Kościołów.

Z odezwą do arcypasterzy, duszpasterzy, mnichów i mniszek oraz wiernych Ruskiej Prawosławnej Cerkwi wystąpił patriarcha moskiewski i całej Rusi Kirył. „Z głębokim bólem serca odbieram cierpienie ludzi, spowodowane zachodzącymi wydarzeniami. Jako patriarcha całej Rusi i zwierzchnik Cerkwi, którego trzoda znajduje się w Rosji, na Ukrainie i w innych krajach, głęboko współczuję wszystkim, których dotknęło nieszczęście.

Wzywam wszystkie strony konfliktu, aby zrobiły wszystko, co możliwe, aby uniknąć ofiar wśród ludności cywilnej.

Zwracam się do biskupów, duszpasterzy, mnichów i świeckich z apelem o udzielenie wszelkiej możliwej pomocy wszystkim ofiarom, w tym uchodźcom, osobom pozbawionym dachu nad głową i środków do życia.

Narody rosyjski i ukraiński mają wspólną wielowiekową historię, sięgającą chrztu Rusi przez świętego równego apostołom kniazia Włodzimierza. Wierzę, że ta dana przez Boga wspólnota pomoże przezwyciężyć podziały i sprzeczności, które doprowadziły do ​​obecnego konfliktu.

Wzywam całą Rosyjską Cerkiew Prawosławną do zanoszenia głębokiej, żarliwej modlitwy o szybkie przywrócenie pokoju.

Niech Wszechmiłosierny Pan, za wstawiennictwem Najświętszej Bogarodzicy i wszystkich świętych, zachowa rosyjski, ukraiński i inne narody, które duchowo jednoczy nasza Cerkiew!”.

Do zwierzchników wszystkich diecezji Ruskiej Prawosławnej Cerkwi zostało rozesłane pismo patriarchy z wezwaniem włączenia do Liturgii suguboj modlitwy o jak najszybsze przywrócenie pokoju.

Odpowiadając na list pełniącego obowiązki sekretarza generalnego Światowej Rady Kościołów, prawosławnego duchownego (rumuńska Cerkiew) Joana Souca, który poprosił, by patriarcha Kirył „pośredniczył w rozmowach z władzami w celu przerwania tej wojny, rozlewu krwi i cierpienia oraz podjął wysiłki na recz zaprowadzenia pokoju poprzez dialog i negocjacje – z podobnymi apelami zwrócili się do Kiryła inni hierarchowie i duchowni, w tym arcybiskup Stanisław Gądecki – patriarcha jako jedną z przyczyn konfliktu wskazał konfrontacyjną wobec Rosji politykę państw NATO, które traktując Rosję jako wroga „nie zamierzały prowadzić z nią wojny własnymi rękami”, a postarały się „uczynić wrogami braterskie narody”. Realizacji tego celu posłużył także dokonany w 2018 roku przez patriarchę konstantynopolitańskiego Bartłomieja cerkiewny raskoł, który uderzył w Ukraińską Prawosławną Cerkiew.

16 marca patriarcha Kirył zwrócił się do wszystkich wiernych RPC z wezwaniem, by w związku z sytuacją na Ukrainie każdego dnia Wielkiego Postu zwracali się w modlitwie do Bogarodzicy, czytając Kanon molebnyj ko Preswiatoj Bogorodicy, pojemyj wo wsiakoj skorbi duszewnoj i obstojanii.

O pokój na Ukrainie i modlitwę w tej intencji jeszcze przed rozpoczęciem działań wojennych zaapelował patriarcha Konstantynopola Bartłomiej. „Mamy obowiązek jednoznacznie przeciwstawić się możliwości wybuchu wojny w Europie, wynikającej z agresywnej retoryki i militaryzacji na granicy między Rosją a Ukrainą” – powiedział hierarcha. Wezwał do budowania sprawiedliwości i stabilizacji w regionie. Podkreślił, że pokój jest możliwy, ponieważ jest kwestią wyboru, nawet w tak złożonym i delikatnym kontekście geopolitycznym jak ten. „Konflikty są nieuniknione na tym zepsutym i upadłym świecie, ale powinniśmy się im przeciwstawiać na tyle mocno, na ile nas stać” – podkreślił Bartłomiej. Zacytował słowa Benjamina Franklina, jednego z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych, który powiedział, że „nigdy nie było dobrej wojny i złego pokoju”. Zaznaczył, że konflikt zbrojny może wydawać się dobry tylko tym, którzy jeszcze go nie doświadczyli. „Nie ma innej drogi do pokoju niż dialog, ponieważ rodzi się on ze wzajemnej współpracy i szacunku”.

13 marca, w Niedzielę Prawosławia, patriarcha wezwał do „natychmiastowego zawieszenia broni. Przemoc i wojna nie tylko nie rozwiązują sporów, ale powodują cierpienie i śmierć oraz stwarzają bardziej złożone problemy. Należy natychmiast zakończyć inwazję i wojnę oraz dać nową szansę dialogowi, który jest najważniejszym narzędziem pojednania i pokoju”. Patriarcha przypomniał także, że Karta Narodów Zjednoczonych wyraźnie zakazuje stosowania siły w stosunkach międzynarodowych i zobowiązuje wszystkich członków ONZ do rozwiązywania sporów środkami pokojowymi.

Do modlitwy za naród ukraiński wezwał chrześcijan patriarcha Jerozolimy Teofil III: „Całym sercem śledzimy ciężki kryzys ostatnich dni na Ukrainie i jesteśmy głęboko zaniepokojeni ludzkim cierpieniem wszystkich naszych braci i sióstr w Chrystusie” – napisał w oświadczeniu. „Największą siłą chrześcijanina jest modlitwa. Dlatego wraz z innymi zwierzchnikami chrześcijańskimi na całym świecie wzywamy wszystkich chrześcijan do zjednoczenia się w modlitwie za pokój i naród Ukrainy. Tu, w Jerozolimie, wznosimy nasze modlitwy w miejscu ukrzyżowania i Zmartwychwstania naszego Pana Jezusa Chrystusa, aby Bóg obdarzył mądrością i odwagą wszystkich przywódców i zainteresowane strony. Niech oświeci ich umysły, aby szukały dialogu i jedności oraz trwałego pokoju”.

Do zakończenia wojny na Ukrainie i modlitwy o pokój wezwał patriarcha Rumuńskiej Cerkwi Prawosławnej Daniel. Hierarcha zapewnił o modlitewnym wsparciu narodu ukraińskiego. Odezwa została opublikowana na stronie basilica.ro. „Modlimy się do Miłosiernego Boga, Pana pokoju, sprawiedliwości i miłości, aby zapewnił ochronę narodowi ukraińskiemu oraz mądrość pokojową wszystkim odpowiedzialnym przywódcom politycznym” – napisał zwierzchnik Cerkwi rumuńskiej. Patriarcha wyraził nadzieję na konstruktywny dialog w imię pokoju. „W ten sposób mamy nadzieję, że euroatlantyckie siły polityczne będą w stanie znaleźć sposób na pokojowy dialog dla dobra Ukrainy i całej Europy” – podkreślił. Zwierzchnik rumuńskiej Cerkwi wyraził „pełną solidarność
z zamieszkującymi Ukrainę rumuńskimi prawosławnymi chrześcijanami”
i podkreślił „gotowość do okazania im pomocy”.

Do jak najszybszego zakończenia działań wojennych na Ukrainie wezwał patriarcha Gruzji Eliasz II. „Działania wojenne na Ukrainie muszą zostać jak najszybciej powstrzymane, w przeciwnym razie przerodzą się w globalną tragedię” – napisał 24 lutego na swoim twitterze. Na stronie patriarchatu gruzińskiego opublikowano specjalny apel katolikosa.

„Na podstawie gorzkich doświadczeń Gruzji wiemy, jak ważna jest integralność terytorialna kraju. Dlatego z wielkim bólem serca przyglądaliśmy się napiętej sytuacji w odniesieniu do Ukrainy. Prosimy Trójcę Świętą o pokój dla ludności Ukrainy i całego świata. Bóg pokoju niech będzie ze wszystkimi. Amen” – czytamy w dokumencie.

(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)

Eugeniusz Czykwin

Ałła Matreńczyk

fot. spzh.news, wikipedia.org