19 maja, kiedy cerkiew wspomina przeniesienie relikwii św. Sawy serbskiego, w belgradzkim soborze poświęconym temu największemu serbskiemu świętemu miało miejsce doniosłe historyczne wydarzenie. Po ponad pół wieku rozłam pomiędzy serbskim patriarchatem a diecezjami z terenów Macedonii Północnej zakończył się wspólną Liturgią. W nabożeństwie, sprawowanym przez patriarchę Porfiriusza i arcybiskupa Stefana, udział wzięli biskupi i duchowni z Serbii i Macedonii, a na uroczystości przybyły tysiące wiernych. Wspólna Eucharystia zakończyła smutny okres podziału i – jak podkreślił obradujący w tym czasie Sobór Serbskiej Cerkwi Prawosławnej – otworzyła proces formułowania ostatecznego statusu kanonicznego Cerkwi w Macedonii Północnej.
Podczas nabożeństwa wzruszony patriarcha serbski mówił: – Oto dziś, bracia i siostry, dzień, który dał nam Pan! Oto cud przed naszymi oczami! Mieliśmy z naszymi macedońskimi braćmi rozłam, który trwał 55 lat. Rana ta była głęboka i bolała. Z tą raną kładliśmy się i wstawaliśmy w wyczekiwaniu zabliźnienia. W końcu zrozumieliśmy, że rana została spowodowana naszymi czynami, więc zwróciliśmy się do Pana, do Świętego Sawy i wszystkich świętych Cerkwi naszej, by uczynili to, co nam nie przychodzi łatwo. I w tym momencie wydarzył się nieoczekiwany cud. Nasza radość jest dziś nieopisana. Jesteśmy jedno w Chrystusie, jedno w Jego Cerkwi. Oto głos naszych narodów z Belgradu, z Serbii, z Macedonii, który pokazuje, że serca narodów biły i szczególnie teraz biją razem. One biją rytmem Chrystusowym, i to pokazuje, że Pan wejrzał na nas, zmiłował się nad nami, a my jak niegodni ludzie zrozumieliśmy, że jedyne co powinniśmy robić – to nie przeszkadzać Łasce Bożej w działaniu. By nasz egoizm, samolubstwo i narcyzm nie stały jej na drodze. Zgodziliśmy się więc być sługami naszych narodów, byśmy my byli na dnie, a nasze narody na górze, byśmy byli mniejsi i umniejszali się, byśmy byli sługami wszystkich, a nasza Cerkiew by wzrastała!
Radość wyraził też zwierzchnik macedońskiej Cerkwi, arcybiskup Stefan: – Dziś czujemy jak bardzo kocha nas Zmartwychwstały Pan! W tym paschalnym okresie, kiedy przeżywamy triumfalne zwycięstwo życia nad śmiercią, nasze narody i nasze Cerkwie przeżywają kolejną Paschę- powrót do pełnej łaski wspólnoty eucharystycznej i kanonicznych relacji z pełnią prawosławia.
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
o. Michał Czykwin