Zwłaszcza sierpień w naszej Cerkwi jest bogaty w święta. O nich piszemy. Odwiedzamy Zaleszany. Święto Zaleszańskiej Ikony Bogarodzicy obchodzimy w ostatnia niedzielę lipca. Metropolita Cerkwi w Polsce Sawa mówił: – Kilkanaście ,czy kilkadziesiąt lat temu nikt nawet nie marzył, że będziemy obchodzić taką uroczystość.
Zwierzchnik naszej Cerkwi zwykł powtarzać, że nasze pokolenie przeżyło dwa cuda – odzyskanie i odrodzenie monasteru w Supraślu wraz ze zrekonstruowaniem cerkwi Błohowieszczańskiej oraz kanonizację męczenników chełmskich i podlaskich.
Kanonizacja to akt, ale kult męczenników to umocnienie wiary. Widzimy to w Zaleszanach. Lat temu 15 nie było tu niczego, poza starym domem we wsi leżącej na uboczu. Dziś są cztery mniszki, cerkiew drewniana, murowana w stylu bałkańskim rośnie, a siostry czują się jak na SOR-ze. Tyle tu wraz z ludźmi spływa spraw i bólu tego świata. Zaczynają tu ludzie inaczej patrzeć na świat, dzięki Bożej pomocy. W miejsce wrastają dzieci, co widać na zdjęciach Natalii Klimuk.
Idziemy też za pielgrzymami śladami męczenników podlaskich – do Brańska, Puchał Starych, Świryd.
Świat mówi: Wolno ci wszystko, byle byś nie naruszał litery prawa, coraz bardziej liberalnego wobec grzechów. A tu czytamy tytule rozważań o. Konstantego Bondaruka: „Nie wolno ci”, rozważań snutych na śmierć ostatniego proroka Starego Testamentu św. Jana Chrzciciela. W tle mamy pogwałcenie przed dwoma tysiącami lat norm moralnych i obyczajowych na dworze Heroda Antypasa. Takie pogwałcenie norm widzimy dziś wokół siebie. Zapamiętajmy: „Nie wolno ci!”
Ale mamy i kolejny tytuł: „Nie wszystko ci można”. To słowa powiedziane przez metropolitę Sawę w Supraślu 9 sierpnia w święto Supraskiej Ikony Bogarodzicy. – Wszystko ci można – to dewiza współczesnego świata. Ale okazuje się, że nie można. Już w raju Bóg polecił człowiekowi – z tego drzewa możesz zrywać owoce, a z tego nie. I w XXI wieku nic się nie zmieniło.
Ałła Matreńczyk w tekście „Porcja dobrej energii” odwiedza ukraińskie kobiety i dzieci zgromadzone na warsztatach psychoterapeutycznych w Barszczewie koło Białegostoku, zorganizowanych przez Eleos, Fundację Futurum i spółdzielnię Sukurs. Inicjatywa to promyk szczęścia w beznadziei – tak mówią uczestnicy warsztatów. W tekście też i o ogromnej skali wyzwań. Wszak Polska stała się teraz liderem w ruchu uchodźczym w Europie.
Są teksty o naszej kulturze. Anna Radziukiewicz przybliża prawie 2,5 godzinny film „Prawosławie w Polsce” w reżyserii Katarzyny Popławskiej i Romana Wasiluka – pouczający i piękny, Ałła Matreńczyk wysłuchała wykładu prof. Aleksandra Naumowa o akatystych w kulturze polskiej i europejskiej. Jakże ogromne bogactwo mamy w tej dziedzinie twórczości! Jest o kulturze w czasach Cerkwi unickiej, która zatrzymała się gdzieś między prawosławiem i rzymskim katolicyzmem i nie wydała swoich oryginalnych owoców.
Przybliżamy różne postacie – pośmiertnie protoijereja profesora Sierhija Harduna, jednego z najbardziej utalentowanych duchownych na Białorusi, amerykańskiego profesora dziennikarstwa Davida Sumnera, który przyjął prawosławie i wyjaśnia dlaczego, Andrzeja Turczyńskiego (1938-2020), pośmiertnie, jako mistrza słowa – poetę, prozaika, tłumacza, eseistę, o. Siergija Sołłoguba z Paryża, archimandrytę Hieronima z Brazylii, zmarłą Halinę Romańczuk, rusycystkę, wspaniałą animatorkę życia kulturalnego, pielęgnującą rosyjską kulturę.
Rok 2023 ustanowi Sejm Rokiem Jerzego Nowosielskiego. Eugeniusz Czykwin relacjonuje sejmową debatę nad ustanowieniem tego ważnego dla kultury polskiej Roku.
Anna Radziukiewicz
