Home > Z kraju > Powstaje nowa cerkiew w Krakowie

Powstaje nowa cerkiew w Krakowie

28 sierpnia podczas święta patronalnego parafii w Krakowie, Zaśnięcia Przenajświętszej Bogarodzicy, odbyło się poświęcenie placu i krzyża, gdzie ma powstać nowa cerkiew. Uroczystym nabożeństwom przewodniczył biskup łódzki i poznański Atanazy.

Proboszcz parafii, o. Jarosław Antosiuk, przybliżył historię starań krakowskiej wspólnoty prawosławnej o wolnostojącą cerkiew:

„Prawosławna placówka duszpasterska powstała w Krakowie w 1918 roku jako cerkiew garnizonowa Wojska Polskiego. Po I wojnie światowej obszar Polski obejmował tereny na wschodzie i południu zamieszkałe przez około pięć milionów prawosławnych. Stanowili oni także znaczący odsetek żołnierzy w Wojsku Polskim. Początkowo cerkiew garnizonową umieszczono w byłej ujeżdżalni koni, obok koszar, przy ulicy Lubicz (1923 r.). Następnie przeniesiono ją do Wielkiej Sali koszar przy placu Na Groblach (1927 r.). W niej ustawiono XIX-wieczny ikonostas ze zlikwidowanej cerkwi w Miechowie uzupełniając go nowymi ikonami pochodzącymi ze starych zbiorów, jak też specjalnie namalowanymi. W 1934 roku parafię przemianowano na cywilno-wojskową. W 1936 roku Wojsko Polskie postanawia wybudować nową cerkiew garnizonową w Krakowie i zabezpiecza na ten cel kwotę 40 tysięcy złotych. Problemy ze znalezieniem lokalizacji przez kolejne lata, aż do wybuchu II wojny Światowej mimo posiadanych środków finansowych nie doprowadziły do budowy. Wojna ostatecznie zakończyła wszystkie starania. W trakcie okupacji (1941 r.) cerkiew przeniesiono na ul. Szpitalną, gdzie znajduje się do dnia dzisiejszego. Pierwszym stałym proboszczem krakowskiej parafii został w 1948 r. ks. kapelan Aleksander Surwiłło. Od roku 1950 r., aż do śmierci obowiązki proboszcza pełnił ks. prot. Aleksander Czubuk-Podolski, przejściowo w 1962 r. ks. Mikołaj Ościanko. Od grudnia 1962 r., aż do śmierci w dniu 5 kwietnia 1985 r. proboszczem parafii i dziekanem krakowskim był ks. mitrat Eugeniusz Lachocki, absolwent Instytutu św. Sergiusza w Paryżu. Pod koniec lat 60-tych ks. E. Lachocki wraz ze starostą cerkiewnym Michałem Kublickim rozpoczął w bardzo trudnych warunkach kapitalny remont i przebudowę zabytkowego budynku prawosławnej świątyni, przy dużej finansowej pomocy ze strony państwa. Rewaloryzacja obiektu zostaje zakończona w 1984 r. Poświęcenia cerkwi po kapitalnym remoncie i częściowej przebudowie dokonał obecny zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, Jego Eminencja, Wielce Błogosławiony Sawa, Metropolita Warszawski i całej Polski, wówczas Biskup Łódzki i Poznański. Kolejnym proboszczem i dziekanem krakowskim był w latach 1985-2004 ks. Witalis (Witold) Maksymowicz, a od 2004 roku tę funkcję pełni ks. Jarosław Antosiuk. Po wojnie krakowska parafia ciągle powracała do myśli budowy własnej świątyni. Bardzo zaangażowani w tym dziele byli zacni i znani parafianie m.in.: prof. Jerzy Nowosielski, prof. Adam Stalony-Dobrzański, prof. Aleksander Grygorowicz, mecenas Pantelewicz, dr Aleksander Bałasz i wielu, wielu innych. Nie było to jednak możliwe. Przychodzi 2017 rok, kiedy ordynariuszem diecezji zostaje Biskup Atanazy. Już w pierwszych rozmowach z proboszczem, sprawa nowej krakowskiej cerkwi stała się priorytetem. Ekscelencja zwrócił się ze stosowną prośbą do Prezydenta Miasta Krakowa, Pana prof. Jacka Majchrowskiego, który życzliwie potraktował sprawę. Przyszedł czas czekania i szukania. Przeanalizowanych zostało około 1700 działek. To musiało trwać. Determinacja była jednak bardzo duża i w końcu udało się znaleźć odpowiednie miejsce. Rada Miasta Krakowa niemal jednogłośnie, na wniosek Pana Prezydenta wyraziła zgodę na zbycie nieruchomości z 95% bonifikatą na rzecz Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Potem była żmudna praca w okresie pandemii nad uzyskaniem Warunków Zabudowy, czyli jednoznacznej odpowiedzi, czy na tej nieruchomości może powstać świątynia. Udało się! Dziś jesteśmy zarówno w tym historycznym miejscu, jak i historycznej chwili.”

Podczas Liturgii, sprawowanej przez biskupa Atanazego w asyście dwunastu duchownych i trzech diakonów, wznoszone były modlitwy dziękczynne za wszystkich, którzy przyczynili się do tak podniosłej uroczystości i większość parafian przystąpiła do Św. Eucharystii. Władyka w słowie skierowanym do wiernych na przykładzie Przenajświętszej Bogurodzicy pouczył, czym jest wola Boża i jak ją powinniśmy odkrywać w swoim życiu.

Po zakończeniu Liturgii głos zabrał obecny w cerkwi prezydent Krakowa, prof. Jacek Majchrowski, który podkreślił, że decyzja o zbyciu działki z bonifikatą wpisuje się w wielowiekową tradycję Krakowa, który zawsze był otwarty, tolerancyjny i rzeczywiście nowa świątynia prawosławna jest potrzebna temu miastu, co pokazuje dzisiejsza frekwencja.

Władyka Atanazy serdecznie podziękował panu Prezydentowi za tak wielką życzliwość oraz przekazał słowa wdzięczności jakie skierował na jego ręce metropolita Sawa. W dowód wdzięczności za pomoc w tym wielkim dziele pan prezydent Jacek Majchrowski został odznaczony w imieniu Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, orderem św. równej apostołom Marii Magdaleny III stopnia. Dyplom pochwalny otrzymała pani Justyna Habrajska, Dyrektor Biura Przejmowania Mienia i Rewindykacji UMK, która bezpośrednio zajmowała się sprawą z ramienia urzędu.

Po nabożeństwie wszyscy uczestnicy udali się na miejsce, gdzie ma powstać nowa krakowska cerkiew przy ul. Wioślarskiej. Władyka Atanazy w asyście duchowieństwa dokonał poświęcenia pamiątkowego krzyża, po czym odbyła się pierwsza agapa parafialna.

Na podstawie diecezjalp.cerkiew.pl.