Atos
Odszedł do Pana starzec Izydor
27 listopada 2022 roku odszedł do Pana atoski asceta, 87-letni niewidomy starzec Izydor z Filoteu. Znany był z daru jasnowidzenia i duchowego pocieszenia. Zachowały się setki świadectw o cudach, dokonanych za jego wstawiennictwem. Pomógł tysiącom prawosławnych chrześcijan. Starzec Izydor był uczniem starca Efrema z Filoteu i Arizony, zmarłego w grudniu 2019 roku wielkiego misjonarza, który założył w USA i Kanadzie dziewiętnaście monasterów.
Urodził się jako osoba niedowidząca w Patras. W wieku piętnastu lat, po operacji na oko, całkowicie stracił wzrok. Jako czterdziestolatek został postrzyżony na mnicha przez starca Efrema. Przedtem Najświętsza Bogarodzica wysłuchała jego modlitw i przywróciła mu wzrok, chociaż później prosił Ją, by mu go odebrała, zdając sobie sprawę, że słabość cielesna pomaga w duchowym życiu.
Był jednym z ojców monasteru Filoteu, którzy przejechali w 1980 roku do monasteru Kseropotamu. Później Izydor kilkakrotnie odwiedzał starca Efrema w Arizonie, żeby otrzymać jego błogosławieństwo. Starzec Izydor szczególnie miłował Bogarodzicę, którą nazywał „mama”.
Wiecznaja pamiat’, starcze Izydorze.
Odnaleziono pozostałości pierwszej kielii św. Paisjusza Wieliczkowskiego
Na Górze Atos w Grecji udało się odnaleźć pozostałości pierwszej kielii, w której mieszkał św. Paisjusz Wieliczkowski, donosi Global Orthodox.Święty przybył na Atos w 1746 roku i niósł podwig w monasterze Pantokrator. Niewiele wiadomo o początkowych latach jego życia na Górze. Najpierw mieszkał w odosobnieniu w opuszczonej kielii, a następnie ze swoimi uczniami założył istniejący do dziś skit św. Eliasza.
Do niedawna pierwsza kielia św. Paisjusza uważana była za zaginioną. Znajduje się na terenie dawnych ogrodów klasztornych, od których nazywano ją kaliwa Kipari (od greckiego słowa Κηπουρός – ogrodnik). Kaliwa na Górze Athos to mały dom, w którym może mieszkać od trzech do sześciu mnichów. Pozostałości kaliwy Kipari zostały niedawno przypadkowo odkryte przez mnichów hagiorytów podczas wycinki gęstych, nieprzebytych zarośli monasterskiego lasu.
Według wielu zachowanych opisów jest wielce prawdopodobne, że właśnie w tej kielii mieszkał święty Paisjusz. – Wymaga to jednak dodatkowych badań – podkreśla Sergiej Szumiło, dyrektor Instytutu Spuścizny Atosu.
W czasach św. Paisjusza wokół monasteru Pantokratora było wiele opuszczonych budynków, w których osiedlali się nieposiadający własnego monasteru ukraińscy i rosyjscy mnisi. Paisjusz własnymi rękoma odrestaurował kaliwę Kipari i zamieszkał w niej z kilkoma uczniami. Gdy liczba uczniów wzrosła, pomyślał o założeniu własnego skitu. To właśnie w opuszczonej kaliwie Kipari starzec Paisjusz zainicjował powstanie własnej duchowej szkoły, która wpłynęła na odrodzenie utraconych tradycji prawosławnego starczestwa i hezychazmu oraz na duchowe i kulturowe odrodzenie w Rosji, Ukrainie, Rumunii, Mołdawii, na Bałkanach i w Grecji.
Św. Paisjusz znany jest jako Oświeciciel XVIII wieku i odnowiciel tradycji monastycznych. Jego tłumaczenia pism Świętych Ojców z języka greckiego na słowiański (cerkiewnosłowiański) były przez długi czas jedynymi w imperium rosyjskim i cieszyły się dużą popularnością. Należały do nich Filokalia (Dobrotolubije), dzieła św. Izaaka Syryjczyka, Teodora Studyty, świętych Warsonofiusza i Jana, Grzegorza Palamasa, Maksyma Wyznawcy, Jana Chryzostoma i wiele innych.
Św. Paisjusz jest szczególnie czczony w Rumunii, gdzie osiadł po pobycie na świętej Górze Atos i założył kilka monasterów, a także na Ukrainie, gdzie przyszedł na świat i spędził pierwsze lata życia.
W związku z trzechsetną rocznicą jego urodzin rok 2022 w Cerkwi rumuńskiej został ogłoszony Rokiem św. Paisjusza Wieliczkowskiego.
Bułgaria
Autokefalia Prawosławnej Cerkwi Macedonii uznana
13 grudnia 2022 roku Święty Synod Bułgarskiej Cerkwi Prawosławnej pod przewodnictwem patriarchy Neofita uznał autokefalię, przyznaną przez Serbską Cerkiew Prawosławną Cerkwi Macedonii Północnej, podaje portal doxologiainfonews.com. Patriarchat bułgarski uznał tomos, wydany Cerkwi Macedonii Północnej przez patriarchę Porfiriusza za kanoniczny, ale uważa, że Cerkiew ta powinna nazywać się „Cerkwią Prawosławną w Republice Macedonii Północnej”.Bułgarski patriarcha Neofit umieści w swoim dyptychu imię arcybiskupa Stefana z Ochrydy, ale jako „arcybiskupa Republiki Macedonii Północnej i Skopje”.
Egipt
Ucieczka do Egiptu na liście Unesco
Święta związane z podróżą Świętej Rodziny do Egiptu zostały wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości Unesco, informuje Global Orthodox, powołując się na ich.unesco.org. Decyzja zapadła 30 listopada 2022 roku na siedemnastym posiedzeniu Międzynarodowego Międzyrządowego Komitetu do spraw Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, które odbyło się w stolicy Maroka, Rabacie.
Istnieją dwa główne święta Cerkwi koptyjskiej związane ze Świętą Rodziną. Pierwsze obchodzone jest 1 czerwca, kiedy według przekazów Święta Rodzina przekroczyła granicę Egiptu, druga to Narodzenie Bogarodzicy, które w tradycji koptyjskiej obchodzone jest 9 maja. Wynika to z faktu, że Narodzenie Bogarodzicy zaczęto obchodzić wspólnie po V wieku. Chrześcijanie koptyjscy, podobnie jak inne Cerkwie dochalcedońskie, nie przyjęli decyzji soboru chalcedońskiego i po wcześniejszej utracie łączności z pozostałą częścią świata chrześcijańskiego decyzję o dacie święta podjęli samodzielnie.
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
na podst. spzh.news, pravoslavie.ru, church.by oprac. Ałła Matreńczyk
