O. Józef Krotkiewicz przyszedł na świat 1 marca 1888 roku w pobożnej prawosławnej ukraińskiej rodzinie w miejscowości Tuczapy na Chełmszczyźnie. Dzięki chrześcijańskiemu wychowaniu, wchodząc w dorosłość, postanowił związać swoje życie z Cerkwią. Po ukończeniu szkoły dyrygentów i psalmistów cerkiewnych, działającej w monasterze św. Onufrego w Jabłecznej, został 1 grudnia 1909 roku psalmistą cerkiewnym w łaszczowskiej parafii. Tam w następnym roku otrzymał błogosławieństwo biskupa Eulogiusza (Gieorgijewskiego) na chodzenie w sticharionie (26 stycznia) i zawarł sakrament małżeństwa z Anną Pantetą. Połączeni więzami miłości bogobojni małżonkowie doczekali się dwóch synów – Serhija i Wiktora oraz córki Wiry.
W 1912 roku, również z błogosławieństwa biskupa Eulogiusza, Józef podjął się organizacji chóru parafialnego w Łaszczowie, w którym prawdopodobnie śpiewała jego małżonka.
Wybuch pierwszej wojny światowej sprawił, że przyszły kapłan z rodziną podzielili los innych prawosławnych w tym okresie – zostali dotknięci tragedią bieżeństwa, trafiając do wsi Sara (ówcześnie Pietro-Pawłowskoje) w obwodzie orenburskim. Przebywali tam od 1915 do 1921 roku, kiedy to po całkowitym przejęciu władzy w Rosji przez ateistyczny reżim i wytyczeniu granic państwowych Polski, w składzie której znalazła się także ich rodzinna Chełmszczyzna, postanowili powrócić na ojczystą ziemię. Mimo trudności, 23 września 1928 roku Józef przyjął święcenia diakońskie (najprawdopodobniej w monasterze św. Onufrego w Jabłecznej).
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w E-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
Wiktor Gabrychowicz, fot. archiwum autora
