Albania
Wybory nowego arcybiskupa
16 marca w Tiranie odbyły się wybory zwierzchnika albańskiej Cerkwi. Nowym arcybiskupem Tirany i całej Albanii został metropolita Korczy Jan (Peljushi), wybrany przez siedmioosobowy synod. Zakończenie wyborów obwieścił dźwięk dzwonu.
Arcybiskup Jan urodził się 1 stycznia 1956 roku w prześladowanej przez komunistów rodzinie Bektaszytów (Bektaszyci korzenie czerpią z islamu, ale ich drogą do poznania Boga jest sufizm – mistyczna ścieżka pozbawiona sprecyzowanej doktryny wiary. Przez religioznawców uważani są synkretystów, czerpiących z wielu różnych tradycji religijnych, także z chrześcijaństwa). W 1944 roku jego ojciec jako „wróg państwa” trafił do więzienia. Pomimo ateistycznych represji w komunistycznej Albanii chłopiec interesował się religią. W 1975 roku, dzięki prawosławnemu przyjacielowi, poznał Nowy Testament, co wpłynęło na jego nawrócenie się na chrześcijaństwo. W 1979 został potajemnie ochrzczony przez o. Kosmę Kyrio.
Po upadku reżimu komunistycznego, dzięki stypendium przyznanemu przez diasporę albańską w Ameryce, kształcił się w szkole teologicznej Świętego Krzyża w Brooklinie w USA. Po ukończeniu studiów w 1993 roku powrócił do ojczyzny, by pomóc w odbudowie Cerkwi albańskiej.
W 1994 roku przyjął święcenia diakońskie, a następnie z rąk arcybiskupa Anastazego kapłańskie. Powierzono mu obowiązki asystenta rektora Akademii Teologicznej w Durrës, a w 1996 roku podniesiono do rangi archimandryty. 18 lipca 1998 roku synod wybrał go na metropolitę Korczy.
Władyka Jan reprezentował albańską Cerkiew na wielu międzynarodowych spotkaniach, oprócz albańskiego biegle włada językiem greckim, włoskim i angielskim.
Intronizacja nowego arcybiskupa odbędzie się 29 marca w katedralnym soborze Zmartwychwstania w Tiranie.
– Nowy arcybiskup Albanii ma wiele obowiązków, ale najważniejszym, którego wszyscy oczekujemy, jest kontynuowanie drogi, którą wyznaczył arcybiskup Anastazy – skomentował o. Ilija Mazniku, proboszcz cerkwi św. Prokopa w Tiranie. – Czyli nadal z powodzeniem prowadzić prawosławną trzodę! Utrzymać status Cerkwi jako jednej z najstarszych, pełnej głębokich wartości wspólnot religijnych w Albanii. Utrzymać harmonijne relacje z innymi wspólnotami religijnymi (…) i kontynuować jego misję głoszenia Ewangelii i Słowa Bożego.
Ojciec Ilija podkreślił, że wszyscy członkowie Synodu Cerkwi Albańskiej zostali wyświęceni już w okresie demokracji, a zmarły arcybiskup miał wpływ na ich formowanie.
Bułgaria
W 147 rocznicę wyzwolenia Bułgarii
3 marca patriarcha Daniel, zwierzchnik bułgarskiej Cerkwi, odprawił nabożeństwa z okazji 147 rocznicy wyzwolenia Bułgarii spod osmańskiego jarzma. Uroczystości w Sofii rozpoczęły się od panichidy za poległych za wolność ojczyzny oraz dziękczynnego molebna.
Hierarcha podkreślił, że to właśnie wiara prawosławna jest podstawą jedności i siły bułgarskiego narodu: – Prawdziwa siła naszego narodu leży w jego duchowości i kulturze, które z kolei opierają się na naszej wierze prawosławnej, wierze i zaufaniu do Boga. (…) To właśnie wiara ukształtowała, zjednoczyła i zachowała nas jako naród na przestrzeni wieków, nawet w najtrudniejszych i najbardziej beznadziejnych czasach. Inspirowała naszych przodków i naszych prawosławnych braci, którzy przybyli, aby dać nam wolność.
Bułgarię wyzwoliły wojska rosyjskie po zakończeniu zwycięskiej wojny z Turcją (1877-1878). W podpisanym 3 marca 1878 roku w San Stefano traktacie uznano także niepodległość Czarnogóry, Serbii i Rumunii.
Estonia
Zażalenie oddalone
12 marca Sąd oddalił skargę Estońskiej Prawosławnej Cerkwi Patriarchatu Moskiewskiego i monasteru w Piuchciach na oświadczenie Riigikogu (estońskiego Sejmu), który w maju 2024 roku uznał patriarchat moskiewski za organizację wspierającą agresję wojskową na Ukrainie. Informuje o tym strona internetowa EPC.
Oba podmioty informowały w swoich apelacjach, że Riigikogu bezpodstawnie i bezprawnie uznał patriarchat moskiewski za organizację wspierającą agresję wojskową na Ukrainie, nie wyłączając z tego określenia ani EPC MP ani monasteru.
Estońska Prawosławna Cerkiew i monaster w Piuchcicach podkreślały, że nie są zwolennikami wojskowej agresji.
Sąd Administracyjny w Tallinie stwierdził, że oświadczenie Riigikogu nie jest aktem władzy wykonawczej, ale politycznym wyrazem woli parlamentu, który nie podlega kontroli sądowej w porządku administracyjnym. Dodał, że sytuacja, w której weryfikowałby treść stanowisk politycznych wyrażonych w oświadczeniach parlamentarnych i mógłby zobowiązać ustawodawcę do zmiany lub porzucenia takich stanowisk, byłaby sprzeczna z zasadą podziału i równowagi władzy oraz zasadą demokracji parlamentarnej, wynikającą z Konstytucji.
Uznał zatem, że nie jest właściwy do rozpatrywania takich skarg. Obie struktury cerkiewne kontynuowały spór w sądach wyższej instancji, ale bezskutecznie.
Palestyna
Przymusowe wysiedlenie jest niedopuszczalne
W związku z nieustającym cierpieniem ludności cywilnej w Strefie Gazy, patriarcha Jerozolimy i inni chrześcijańscy hierarchowie Ziemi Świętej wystąpili ze specjalnym apelem humanitarnym. W oświadczeniu, opublikowanym na stronie internetowej patriarchatu jerozolimskiego, podkreślili, że kryzys w regionie stanowi „głębokie wyzwanie moralne i humanitarne”, które pochłonęło tysiące istnień ludzkich i zagroziło istnieniu całych społeczności.
Autorzy wyrazili zaniepokojenie możliwością masowych wysiedleń mieszkańców Strefy Gazy, nazywając taki rozwój wypadków niedopuszczalnym. „Rodziny, które żyły na ziemi swoich przodków od pokoleń, nie powinny być zmuszane do wygnania” – podkreślili. Stwierdzili, że niesprawiedliwość, która dotyka „samej istoty ludzkiej godności”, wymaga zdecydowanego przeciwdziałania, a obowiązkiem chrześcijan jest obrona każdej cierpiącej osoby”.
Chrześcijańscy przywódcy zacytowali słowa Pisma Świętego: Biada tym, którzy ustanawiają niesprawiedliwe prawa, tym, którzy wydają uciążliwe wyroki, pozbawiając ubogich ich praw (Iz 10,1-2) i wezwali społeczność międzynarodową do zapobieżenia dalszemu pogarszaniu się sytuacji. Poparli stanowisko króla Jordanii Abdullaha II i prezydenta Egiptu Abdela Fattaha Al-Sisiego, potępiających wszelkie próby przymusowego przesiedlenia mieszkańców Strefy Gazy. Podkreślili ich rolę w dostarczaniu pomocy humanitarnej potrzebującym i ochronie ich praw.
Patriarcha Teofil i zwierzchnicy innych wyznań chrześcijańskich wezwali także do uwolnienia wszystkich uwięzionych i przetrzymywanych osób i natychmiastowego nieograniczonego dostępu misji humanitarnych do potrzebujących. „Świętość ludzkiego życia i moralny obowiązek obrony bezbronnych muszą przeważyć nad siłami zniszczenia i rozpaczy” – napisali.
Chrześcijańscy przywódcy w Ziemi Świętej zakończyli apel modlitwą za wszystkich poszkodowanych i wyrazili nadzieję na szybkie przywrócenie pokoju: Pan podtrzymuje wszystkich upadających i podnosi wszystkich zgnębionych (Psalm 145,14).
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w E-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
na podst. sedmitza.ru, spzh.live oprac. Ałła Matreńczyk
fot. facebook patriarchatu antiocheńskiego, spzh, patriarshia.bg
