O. Leoncjusz Tofiluk – jeden z najwybitniejszych współczesnych duchownych prawosławnych – w wieku 90 lat miał pierwszą wystawę swoich prac – ikon, pejzaży i wyrobów jubilerskich. Zadziwiające, że dopiero teraz! I chwała Akademii Supraskiej, że doprowadziła do zorganizowania takiej wystawy w swojej siedzibie w Supraślu. Jej otwarcie miało miejsce 25 kwietnia. Przybyli na uroczystość arcybiskupi – białostocki i gdański Jakub i bielski Grzegorz oraz biskup supraski Andrzej.
Przyszli ci, w życiu których o. Leoncjusz pozostawił trwały ślad – uczył ich religii, cerkiewnego śpiewu, organizował im obozy ikonograficzne, pielgrzymki, wydawał dla nich pismo „Łampada”, prowadził od 1991 roku szkołę ikonograficzną, uczył jak żyć zgodnie z wolą Bożą i przede wszystkim służył przy Bożym prestole. A służył od 1956 roku, od kiedy został wyświęcony najpierw na diakona, potem na kapłana, jako absolwent seminarium duchownego i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Służył jako psalmista w cerkwiach w Klejnikach, Pasynkach i Olsztynie, jako duchowny w cerkwi w Szczecinku, by od 1958 roku związać się na trwale z Białostocczyzną – przez prawie dwadzieścia lat z Hajnówką, w czasie gdy był wznoszony wspaniały sobór Świętej Trójcy. I to wtedy dał się poznać jako przyjaciel młodzieży, przygarniając ją do siebie i otwierając na kontakty z młodzieżą z innych krajów, zwłaszcza z Finlandii.
Najbardziej znany w życiu o. Leoncjusza jest jego bielski okres, od kiedy (1979) mianowano go proboszczem cerkwi św. Michała Archanioła. Modlitwa i ikona zajmują centralne miejsce w tym okresie. Najpierw o. Leoncjusz organizuje obozy ikonograficzne na Świętej Górze Grabarce, w bielskim domu parafialnym albo gdzie indziej w Polsce, by w 1991 roku dojrzeć do założenia pierwszej w Polsce w jej nowożytnym okresie szkoły ikonograficznej.
Jednocześnie jest budowniczym. To przy nim powstał w latach 1981-1984 rozległy dom parafialny według projektu Aleksandra Grygorowicza, a w nim chrzcielnica z freskami Jerzego Nowosielskiego. Jeszcze w końcu tej samej dekady doprowadził do rozbudowy Michajłowskiej cerkwi – powiększono ją o część ołtarzową.
A gdy szkoła ikonograficzna ulokowała się w byłym budynku przedszkola, przy niej powstała cerkiew – jak perła – według projektu Jerzego Uścinowicza, a rozpisana przez o. Leoncjusza i jego uczniów.
O. Leoncjusz nigdy nie zapomniał o miejscu swego urodzenia – kolonii koło Klejnik, położonej między Bielskiem a Hajnówką, zatopionej w przyrodzie i ciszy, swojej w późniejszych latach niemal codziennej przystani. Tam wraca. Tam tworzy swoje dzieła jubilerskie, ma swój warsztat jubilerski i chyba …pustelnię.
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w E-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
Anna Radziukiewicz, fot. autorka
