18 lipca, w dniu pamięci św. Sergiusza z Radoneża, w parafii Opieki Przenajświętszej Bogarodzicy w Kobylanach, poświęcono po generalnym remoncie zabytkową cerkiew, należącą do dekanatu terespolskiego diecezji lubelsko-chełmskiej.
Najstarsza wzmianka o cerkwi w Kobylanach pochodzi z 1519 roku, a w 1539 stała się ona siedzibą parafii wchodzącej w skład diecezji chełmskiej. Choć sąsiednie parafie prawosławne przyjęły unię, podpisaną w 1596 roku, to kobylańskiej udało się bronić przed nią jeszcze przez 24 lata. Cerkiew wróciła do prawosławia w 1875 roku. W tym roku powstał sąsiadujący ze świątynią cmentarz.
W 1890 roku na miejscu starej drewnianej cerkwi wzniesiono obecną, murowaną. Autorem projektu był Wiktor Syczugow, członek Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wyświęcił ją biskup lubelski Flawian.
W 1898 roku parafia liczyła 1284 wiernych. W tym samy roku odwiedził ją biskup lubelski Tichon, późniejszy patriarcha moskiewski i całej Rusi, dzisiaj święty. Podczas pierwszej wojny zestrzelone zostały dwie kopuły świątyni. Wierni pokryli dach od nowa. Niestety, świątynia straciła wtedy pierwotne architektoniczne piękno.
W 1917 roku cerkiew Opieki Matki Bożej w Kobylanach przechodzi jeden z najtrudniejszych okresów – zostaje opuszczona, zaś w czasie wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919-1920 wojsko radzieckie urządza w niej stajnię. Mimo tego, w 1919 roku cerkiew ówczesne władze niepodległego Państwa Polskiego zarekomendowały jako siedzibę parafii funkcjonującej w powiecie bialskim. Regularne nabożeństwa w świątyni odbywają się od 1924 roku. Cerkiew w Kobylanach była wówczas jedną z czterech czynnych świątyń w powiecie bialskim i zarazem jedną z ośmiu w dekanacie bialskim diecezji warszawsko-chełmskiej.
W okresie międzywojennym świątynia w Kobylanach staje się przedmiotem sporu między prawosławnymi i neounitami. Parafia pozostaje wierna prawosławiu. W czasie akcji rewindykacji cerkwi prawosławnych w Polsce w latach 1919-1938, świątynia nie została zniszczona, a zburzono wówczas około 150 cerkwi prawosławnych. Kobylańska pozostaje nieprzerwanie czynna także w czasie drugiej wojny oraz w latach powojennych. W środku znajduje się zabytkowe XIX-wieczne wyposażenie, w tym dwurzędowy ikonostas.
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
o. Korneliusz Wilkiel
fot. autor, Dmytro Pokhyliuk
