Palestyńskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności w Strefie Gazy odrestaurowało i udostępniło dla zwiedzających pozostałości bizantyńskiej świątyni z V wieku. Starożytne ruiny odkryto w 1988 roku w miejscowości Dżabalija podczas prac przy budowie autostrady łączącej północną i południową Strefę Gazy.
Świątynia powstała w 497 roku za panowania cesarza Anastazjusza I i przez stulecia była jedną z najważniejszych w regionie, gdyż znajdowała się na starożytnym szlaku handlowym i stanowiła miejsce odpoczynku dla chrześcijańskich pielgrzymów zmierzających do Ziemi Świętej. Budowlę na przestrzeni wieków wielokrotnie rozbudowywano i odnawiano. Świątynia była świadkiem rządów dwudziestu czterech bizantyńskich cesarzy i czternastu islamskich kalifów.
Podczas prac wykopaliskowych odkopano fundamenty budowli o powierzchni ośmiuset metrów kwadratowych, a także groby cesarzy, monety i kawałki ceramiki. Odkryto podłogi z unikalnymi mozaikami, na których zachowało się siedemnaście napisów w języku starogreckim oraz liczne ornamenty z motywami fauny i flory.
Projekt, obejmujący prace wykopaliskowe, restauratorskie i konserwacyjne, był nadzorowany przez Ministerstwo Turystyki i Starożytności Autonomii Palestyńskiej i przeprowadzony przez francuską organizację Premiere Urgence Internationale, instytucję British Council, a także Francuską Szkołę Badań Biblijnych i Archeologicznych, w latach 2017-2021.
Andrzej Charyło
fot. al-monitor.com
