List Boga do ludzi dostępniejszy
Powołana przed laty przez sobór biskupów naszej Cerkwi komisja ds. przekładu Biblii na język polski zakończyła pracę nad Apokalipsą – ostatnią z ksiąg Nowego Testamentu. Tym samym możliwe stało się oddanie do rąk czytelników całego prawosławnego, oficjalnego polskojęzycznego przekładu Pisma Świętego Nowego Testamentu. Dla prawosławia w Polsce to wielkie wydarzenie. Ani duchowni, ani osoby świeckie nie będą już musiały dokonywać wyboru pomiędzy licznymi nieprawosławnymi przekładami Nowego Testamentu, aby wykorzystywać je do użytku liturgicznego czy też domowej lektury. Ogromne słowa uznania należą się za to komisji. Przed nią stoi nie mniejsze wyzwanie, czyli przekład Starego Testamentu.
Zacytujmy „Słowo wstępne” metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy, zamieszczone przed księgami Nowego Testamentu:
„Pismo Święte dla każdego chrześcijanina jest najświętszą z ksiąg. Jest to księga, której słowa pełne są Świętego Ducha. Jest to źródło niezbędnych do życia pokarmów: najczystszej wody i najlepszego chleba. Jest to pożywienie, którym karmi się człowiek wierzący, pragnący odnaleźć Prawdy życia. Jest to lampa umożliwiająca dostrzeżenie dobrej drogi wiodącej ku zbawieniu.
Na temat roli Pisma Świętego dla życia chrześcijanina napisano tysiące traktatów i rozpraw. Nauczali o tym Święci Ojcowie i wybitni teolodzy. Wszyscy podkreślali, że nie ma takiej nauki, która byłaby lepsza, cenniejsza i ważniejsza niż ta zawarta w Biblii. Czytanie Słowa Bożego wpaja i rozwija wiarę, umacnia nadzieję i wszystkie cnoty. Zaszczepia miłość do Boga i bliźniego, pociesza, zachęca i skłania do pokuty, nawraca grzeszników. (…)
Przez Pismo Święte Bóg przemawia do ludzi, to ‘list Boga do ludzi’ (św. Grzegorz Dialog), w którym powinniśmy odnajdować treści prawdy odpowiednie do stopnia swojego rozwoju duchowego i intelektualnego. Słowa, które wam powiedziałem, są duchem i życiem (J 6,63) – naucza Zbawiciel, a św. apostoł Paweł dodaje: Wiara, zatem, [rodzi się] ze słuchania, a słuchanie dzięki Słowu Bożemu (Rz 10,17). Nie ma więc bardziej uniwersalnego przewodnika do Chrystusa niż Biblia”.
Nie samym chlebem będzie żył człowiek, ale każdym słowem wychodzącym z ust Bożych (Mt 4,4); Wiara, zatem, ze słuchania, a słuchanie dzięki Słowu Bożemu (Rz 10,17). Czytajmy więc Pismo Święte, aby z niego poznawać Drogę, Prawdę i Życie (J 14,6), bowiem wszystkim tym jest nasz Zbawiciel, Jezus Chrystus, wcielony Syn Boży. Niech treści tej Księgi Ksiąg towarzyszą nam każdego dnia, inspirują do poznawania Boga i modlitewnego z Nim obcowania, niech będą pomocne w zbawieniu każdego z nas.
Jarosław Charkiewicz
Pismo Święte Nowego Testamentu, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2022, ss. 335.
* * *
W ślad za wydanym od koniec 2022 roku Pismem Świętym Nowego Testamentu w języku polskim, na początku bieżącego roku ukazała się drukiem księga liturgiczna po polsku zwana „Apostołem”. Zawiera ona Księgę Dziejów Apostolskich i Listy Apostolskie, które zaopatrzone są w stosowne wskazówki dotyczące czytania odpowiednich fragmentów podczas nabożeństw. Po tekstach nowotestamentowych znajduje się rozbudowana instrukcja, zawierająca m.in. wykazy prokimenów i alleluja, które lektor (bądź diakon) czyta przed danym czytaniem i po nim.
„Apostoł” wykorzystywany jest podczas wielu nabożeństw, a przede wszystkim przed czytaniem Ewangelii w czasie Liturgii św. Jana Chryzostoma i św. Bazylego Wielkiego (może też być czytany podczas Liturgii Uprzednio Uświęconych Darów). Stosowne fragmenty z „Apostoła” odczytywane są też podczas tzw. wielkich godzin kanonicznych (cs. Wielikije czasy), niektórych sakramentów (chrzest, małżeństwo, namaszczenie świętym olejem), molebnów i obrzędów (np. pogrzebu). Ponadto, chociaż bardzo rzadko, czytane są też podczas jutrzni (Wielka Sobota) i wieczerni (Wielki Piątek).
Książki można nabyć m.in. w Składzie Metropolitalnym w Warszawie (Al. Solidarności 52), siedzibie wydawnictwa (Białystok, ul. św. Mikołaja 5, tel./fax 85-744-36-46, wydawnictwo@orthodox.pl), Centrum Kultury Prawosławnej w Białymstoku, sklepiku Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Białymstoku i poprzez internet za pośrednictwem strony www.sklep.cerkiew.pl.
Jarosław Charkiewicz
Apostoł. Dzieje Apostolskie, Listy Apostolskie, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2023, ss. 384.
