Podlasie odwiedziło 20 i 21 kwietnia około stu parlamentarzystów Koalicji Obywatelskiej na czele z szefem Platformy Obywatelskiej Donaldem Tuskiem, który spotkał się między innymi z mieszkańcami Białegostoku. Parlamentarzyści przysłuchiwali się samorządowcom, nauczycielom, lekarzom, przedstawicielom służb mundurowych i – jak określamy – zwykłym obywatelom. Wybraliśmy spotkanie, które naszych Czytelników mogłoby zainteresować najbardziej – w Bielsku Podlaskim w siedzibie Stowarzyszenia Muzeum Małej Ojczyzny. Jego gospodarzem był poseł Eugeniusz Czykwin, który zaprosił na nie senatora Kazimierza Kleinę, znanego ze swej sympatii do mniejszości narodowych i etnicznych, i posłankę Barbarę Nowacką.
– To parlamentarzyści, którzy są życzliwi mniejszościom. Dbają o tradycyjną kulturę – przedstawił gości Eugeniusz Czykwin. – A sytuacja mniejszości zależy także od stosunku do niej większości.
Senator ma kaszubskie korzenie, jest przewodniczącym kaszubskiego zespołu parlamentarnego i od wielu lat przewodniczącym senackiej komisji finansów. Gdy w latach 2005-2007 Eugeniusz Czykwin był przewodniczącym sejmowej komisji mniejszości narodowych i etnicznych, Kazimierz Kleina był jego zastępcą i skutecznie popierał zgłoszone przez naszego posła, służące rekonstrukcji monasteru w Supraślu, poprawki do budżetu.
– Eugeniusz zawiózł mnie do Supraśla – zaczął senator. – Ten zespół monasterski jest czymś niezwykłym. Mówi o wielkich postaciach historycznych o ruskich korzeniach, o czym my, Polacy, nie wiemy. Tej wiedzy nie przewiduje nasz system edukacji.
Senator sformułował ważne dla ludzi mieszkających przy wschodniej granicy problemy:
– straty finansowe firm i całej społeczności oraz zubożenie kultury, spowodowane zamknięciem polsko-białoruskiej granicy;
– pogarszająca się sytuacja finansowa lokalnych samorządów. Ich budżety robią się coraz bardziej skąpe, następuje bowiem centralizacja państwa i dużo pieniędzy spływa do budżetu centralnego, potem są kierowane na różne projekty, często po uważaniu władz, a nie rzeczywistych potrzeb gmin czy miast. Bielsk Podlaski otrzymał na przykład pieniądze z Nowego Ładu, ale nieproporcjonalne do wkładu tego miasta do budżetu państwa i do jego potrzeb. A bywają takie jednostki samorządowe, które otrzymują ich kilkakrotnie więcej od innych podobnej wielkości i mają kłopot z ich „przerobieniem”.
To wszystko Koalicja Obywatelska chce naprawić – kończył gość.
O edukacji
Wiele miejsca poświęcono edukacji mniejszości narodowych i etnicznych. Eugeniusz Czykwin i Barbara Nowacka mówili o potrzebie zmiany przepisów, regulujących organizację nauczania języków mniejszości narodowych i etnicznych, w szczególności dzieci i młodzieży migrantów zza wschodniej granicy. Tę potrzebę potwierdziła nauczycielka i przewodnicząca Związku Ukraińców Podlasia, Maria Ryżyk. Dodała, że języka białoruskiego czy ukraińskiego nie mogą w polskich szkołach uczyć się ci uczniowie, którzy przybyli z Białorusi i Ukrainy i nie mają polskiego obywatelstwa, choć to żaden wydatek, bo jeśli w klasie jest o jednego czy kilku uczniów więcej np. na lekcji ukraińskiego języka, to kosztów się nie zwiększa.
Zdaniem Barbary Nowackiej i Kazimierza Kleiny należy uczyć w szkole praworządności i historii małych ojczyzn, a ta na przykład na Śląsku i na Podlasiu mocno się różni.
Posłanka: – Mamy przygotowaną koncepcję reformy szkolnictwa. O jej kształcie będą decydować przede wszystkim praktycy specjaliści. Chcemy odpartyjnić kuratoria według zasady – jesteś w partii albo byłeś w niej do pięciu lat wstecz, nie możesz pełnić funkcji kuratora.
(ciąg dalszy dostępny w wersji drukowanej lub w e-wydaniu Przeglądu Prawosławnego)
Anna Radziukiewicz, fot. autorka
